نسبت غبطه و حسد

 به نام خداوند لوح و قلم

حقیقت نگار وجود و عدم

خدایی که داننده رازهاست

نخستین سرآغاز آغازهاست

مقدمه نگارنده

همه ما باید بدانیم امروز اولین روز از باقیمانده عمر ماست ، خداوند انسان ها را آفریده ، به آنها عقل داده و به انجام اعمال نیک سفارش نموده و از بدی ها بر حذر داشته است ، انبیا و امامان نیز این روند را ادامه داده اند ولی بدلایل تربیت خانوادگی ، محیطی ، آموزش و ... همه انسان یک جور بار نمی آیند ، بعضی ها مهربان و عادل و نوعدوست ، برخی ها اهل علم و دانش و گذشت و عده ای سودجو ، ظالم و حسود میشوند و گروهی ...

در دنیا مردان زیادو بزرگی بودند که فکر می کردند بدون وجود آنها چرخ دنیا نمی چرخد مثل هیتلر ، موسیلینی ، چنگیز ، تیمور ، ناپلئون بنا پارت و ... ولی چرخ دنیا به چرخش خود ادامه دا د در حالی که آنها زیر خروار ها خاک خوابیده و خود خاک شده اند .

عقل سلیم حکم می کند ما از داشتن ودارا بودن دیگر خوشحال باشیم ، از عالم بودن و دانشمند بودن سایرین بویژه دوستان و اقوام خود بر خودمان ببالیم  و در جاهایی که سخن به میان می آید از آن ها تعریف و تمجید نماییم ، چون این بهترین و آرامش دهنده ترین راه است . از دارا بودن همسایه خوشحال باشیم ، چون وقتی داشته باشد لااقل مزاحم ما نمی شود یا ما با دیدن او ناراحت نمی شویم . اگر فرزند کسی از دانشگاه قبول می شود ، ازدواج می کند ، صاحب شغل و مقام می شود بهتر است خوشحال باشیم . اگر جز این عمل کنیم اعصاب و روان خود را بهم میریزیم بدون اینکه سودی برای ما داشته باشد .

اگر ما انسان سالمی باشیم بدون تردید از پیشرفت علمی ، مالی و ..دیگران خوشحال خواهیم شد و این به ما انرژی مثبت می دهد و باعث رشد و بالندگی ما می شود و اگر غیر این باشد خدای ناکرده ممکن است

               حسادت در درون ما رخنه کرده باشد .

نسبت غبطه و حسد

واکنش آدمی نسبت به آن نعمات دیگران، به دو شکل متضاد و متقابل بروز و ظهور می‌کند که از آن به حسادت و غبطه یاد می‌شود؛ زیرا گاه انسان پس از آگاهی و شناخت نسبت به نعمتی در دست دیگری، آرزو می‌کند که آن را برای خود داشته باشد و دیگری از آن محروم شود که از آن به حسادت یاد می‌شود و گاه دیگر، آرزوی داشتن نعمت را می‌کند بی آن که خواهان زوال آن از دیگری باشد.

حسادت، حالتی از انسان است که در آن شخص خواهان داشتن نعمتی می‌شود که در دست دیگری است و می‌کوشد تا آن را به دست آورد به طوری که خود از آن بهره مند باشد و شخص دیگر از آن محروم شود. البته این حالت و آرزو، گاه تنها به شکل امری قلبی، باطنی و درونی است که در صورت ناتوانی از دست یابی به آن نعمت، تنها موجب آسیب به شخص حسود می‌شود؛ ولی گاه دیگر از امر باطنی و درونی به امری ظاهری نیز تغییر ماهیت و شکل می‌دهد و حسود می‌کوشد تا به هر طریقی شده آن نعمت را از دست دیگری بیرون آورد و خود از آن بهره مند گردد. در این حالت است که آسیب حسادت افزون بر حسود به محسود علیه نیز می‌رسد.

خداوند در آیه پنجم سوره فلق به حسادت فعلی اشاره می‌کند و نسبت به آن هشدار شدید می‌دهد و می‌فرماید که تنها راه فرار از چنین حسادت‌های پرخطری پناه بردن به خداوند است. اما واکنش دیگر انسان نسبت به نعمتی که در دست دیگری است، آرزوی داشتن آن نعمت برای خود است بدون این که اراده زوال آن را از دیگری داشته باشد. چنین حالتی را غبطه می‌گویند .

غبطه در اصطلاح

غبطه خوردن عبارت است از: آرزو کردن آن چه مایه صلاح دیگری است برای خود بدون این که اراده زوال از او داشته باشد.2 نکته‌ای که در این تعریف مورد توجه و تاکید است، واژه ترکیبی «مایه صلاح» است. به این معنا که غبطه می‌بایست نسبت به چیزی باشد که صلاح شخص در آن باشد. حال اگر نسبت به چیزی که مایه صلاح نیست بلکه در مسیر بالندگی و رشد وی خلل ایجاد می‌کند ولی شخص به آن چیز علاقه‌مند است و آرزوی داشتن آن را دارد، نمی‌تواند مصداقی از غبطه باشد.

بنابراین می‌توان گفت که در حسادت، حالت خوش و نیکی برای حسود وجود ندارد و متعلق حسادت می‌تواند مایه صلاح و نیکویی باشد و می‌تواند نباشد و دیگر آن که در حسادت، شخص آرزوی زوال نعمت از دست محسود علیه را دارد. اما در غبطه، شخص حالتی خوش دارد و آن چه را می‌خواهد و آرزو می‌کند امری است که مایه صلاح و بالندگی و رشد اوست و خواهان حفظ نعمت در دست دیگری است و زوال آن را نمی‌پسندد.و در واقع حس انحصار طلبی ندارد و آرزو نمی کند که "کاش فقط من میداشتم و لاغیر ". 

قسمتی ازمنبع : تبیان

غنچه ای مغرور بودم

وقتی گل شدم بیشتر به خود می نازیدم.

صاحبخانه یک رقیب روبه رویم قرار داد :

از حسادت پژمرده شدم .

ولی هر وقت گلبرگی از من می افتاد یکی از گلبرگهای او نیز به نشانه ی رفاقت می افتاد.

تا بالاخره هر دو به یک گلبرگ رسیدیم.

صاحبخانه آئینه را از مقابلم برداشت و من نتوانستم مردن خود را ببینم...